295- ĐỊNH CỦA PHẬT

 

295- ĐỊNH CỦA PHẬT

(29:17) Sư Pháp Ngộ: Bạch Thầy hồi nãy Thầy nói trong cái định Sơ Thiền đó. Mà người ta nói là ‘tầm, tứ, hỷ, lạc, định’, mà Thầy nói ‘nhứt tâm’, trong sách nó nói ‘định’. Tại sao mình không dùng ‘định’ mà mình dùng ‘nhứt tâm’?

Trưởng lão: ‘Nhứt tâm’ để mình chỉ cho cái chỗ của nó, cho nó rõ ràng cái hình thức hơn là nó ‘định’ trên cái hơi thở của nó. Nói ‘tâm định trên hơi thở’ tức là ‘nhứt tâm’, là nó phải thấy một, duy nhất có một cái, có một cái nào đó. Ví dụ như bây giờ thấy cái hơi thở ra vô thì cái tâm mình nó biết hơi thở ra vô. Nhưng mà cái tâm nó nhập vô trong cái hơi thở, cho nên nó chỉ còn có hơi thở ra vô thôi, nên gọi là ‘nhứt tâm’.

Mà có chỗ thì nó lại ‘định’, ‘định’ là chỗ ‘nhất tâm’, chứ đâu có gì. Cho nên ‘tầm, tứ, hỷ, lạc, nhất tâm’ hay là ‘tầm, tứ, hỷ, lạc, định’ phải không? Thì cái ‘định’ đó là ‘nhứt tâm’, chứ không có gì hết. Cho nên mình chưa ‘nhất tâm’ thì chưa ‘định’.

Cho nên vì vậy cái bất động tâm là cũng là cái ‘định’, tâm nó không bị động nó cũng là ‘định’. Nhưng mà cái ‘định’ của nó là cái ‘định thanh thản, an lạc, vô sự’, nó hai cái.

Còn cái kia ‘nhất tâm’, nó phải ở trên cái hơi thở, hơi thở của nó. Thành ra cái ‘nhứt tâm’ bây giờ chỉ còn có duy nhất nó. Bây giờ nếu mà nó còn hai thì nó không được. Cho nên nó phải còn duy nhất có cái hơi thở của nó. Nó ‘định’ ở trên hơi thở, tâm ‘định’ trên hơi thở’.

Cho nên mình nói ‘nhứt tâm’ là ‘định trên hơi thở’ thì nó đúng, dễ cho người ta nhận. Còn nói ‘định’ không thì người ta không có biết ‘định’ là cái gì đây?

Sư Pháp Ngộ: Mà trong kinh bây giờ thì hiện tượng khắp nơi nó để là ‘định’ Thầy.

Trưởng lão: ‘Định’, cho nên khó hiểu người ta lắm. Bởi vì nói ‘định’ thì người ta không biết ‘định’ làm sao? Bây giờ ‘định’ nó có nhiều dạng, thí dụ Thầy nói Định Vô Lậu. Trong khi mình quán xét thì rõ ràng tâm mình động rồi phải không? Nhưng mà khi mà cái lậu hoặc nó đi hết rồi, nó thành cái yên lặng cho mình, thì nó là ‘định’.

Sư Pháp Ngộ: Nó gọi là ‘định’?

Trưởng lão: Mà bây giờ Định Chánh Niệm Tỉnh Giác, con đi kinh hành con biết từng bước đi, bước đi, tức là nó ‘định’ trên bước đi của con đó thì nó là Định Chánh Niệm Tỉnh Giác. Tỉnh giác trên Thân Hành Niệm của con, cái đó là Định Tỉnh Giác.

Còn Định Niệm Hơi Thở là cái hơi thở, biết hơi thở ra vô gọi là Định Niệm Hơi Thở. Con có hiểu không? Đó là định niệm. Bởi vì cái ‘định’ của nó, định hơi thở thì nó phải thấy hơi thở. Còn cái này nó năm cái chi thiền của nó, của cái Sơ Thiền, nó không phải có một mà nó năm chi. Cho nên ‘tầm, tứ, hỷ lạc, nhất tâm’ hay là ‘tầm, tứ, hỷ, lạc, định’ phải không? ‘Định’ tức là ‘nhất tâm’- một tâm, một chứ không phải hai tâm nữa, nó mới gọi là ‘định’.