183- THỌ HÀNH, TU TẬP TỨ NIỆM XỨ

 

183- THỌ HÀNH, TU TẬP TỨ NIỆM XỨ

(03:47) Sư Pháp Ngộ: Kính bạch Thầy! Thì con biết được, nhưng mà nó cũng phải có chướng ngại pháp rất nhiều bạch Thầy. Như hôm qua thì tự nhiên cả cái mặt con, nó ngứa hết trơn. Nó ngứa vầy, con phải đi vuốt nó hoài, không biết tự nhiên có gì mà nó sanh khởi.

Trưởng lão: À, chính đó là cái Thọ hành. Tức là cái Thọ Ấm Ma đó. Cái mặt của mình nó không có ngứa, mà khi mình tu chỗ này nó ngứa, tức là nó làm cho mình bị động. Cho nên đó là cái ác pháp của nó rồi, cho nên mình. Khi đó đó, con sẽ nương vào cái pháp để phá nó bằng cách bắt đầu con nương vào cái hơi thở “Hít vô tôi biết tôi hít vô, thở ra tôi biết tôi thở ra” vì cái mặt con nó ngứa, phải không?

Sư Pháp Ngộ: Dạ

(04:25) Trưởng lão: Con an trú trong hơi thở: “An tịnh thân hành tôi biết tôi hít vô, an tịnh thân hành tôi biết tôi thở ra”. Con nhiếp tâm, nhiếp đừng có gãi, gãi nó sẽ càng gãi nó ngứa, nó ngứa hoài, ngứa chỗ này tới chỗ khác, cho nên đừng gãi. Gan, cắn chặt răng tác ý: “An tịnh thân hành tôi biết tôi hít vô, an tịnh thân…​”. Con đừng có đụng tới, đừng có, nó ngứa con vuốt vuốt vậy đó nó đỡ, chớ nó không có hết. Còn con gan dạ, ngứa chết bỏ. Để tay cắn chặt, hai tay để kẹp cho cứng, cắn chặt hàm răng cứng lại. Bởi vì nó ngứa mà, nó thọ, mà cảm thọ nó khó, nó không chết mà nó khó lắm, chứ không phải dễ đâu! Người ta nói đau nhức, người ta không sợ, chứ sợ ngứa. Nó làm cho mình rọ rạy, hễ mình gãi vầy, bắt đầu nó ngứa lung. Đừng có gãi, cắn chặt răng đi, rồi tác ý: “An tịnh thân hành tôi biết tôi hít vô. Thọ là vô thường. Hồi nãy mày không ngứa, bây giờ mày ngứa là mày phải đi. Gan dạ, tao hổng sợ đâu. Tao hổng gãi đâu, Tao sẽ gan đó.” Rồi cái con cắn chặt răng con vậy nè, gồng mình lên hoàn toàn, rồi bắt đầu an tịnh tác ý. Ôm chặt pháp hơi thở đi rồi một chút con thấy, không có ngứa, mà nó không có ngứa chỗ nào nữa, nó hết trơn.

Sư Pháp Ngộ: Bạch Thầy! Con gãi một chập, con đứng dậy con đi luôn.

Trưởng lão: Con gãi một chập, coi như là con đầu hàng.

Sư Pháp Ngộ: Con đi ra ngoài cốc luôn chớ không ở trong cốc nữa, nó ngứa quá trời!

Trưởng lão: Bởi vậy, Thầy nói đúng là lúc bây giờ mới biết mình thắng hay là mình bại đó.

Sư Pháp Ngộ: Mình bại rồi.

Trưởng lão: Mình bại rồi. Mình gãi là bại rồi. Có khi gãi trầy da, trầy mặt, chớ không phải không nó ngứa quá mà. Hễ càng gãi, nó ngứa lung. Con thấy cái bệnh ngứa mà gãi là ngứa lung hà, còn không gãi là không ngứa.

(05:57) Sư Pháp Ngộ: Kính bạch Thầy1 Con chẳng hạn như mà trong lúc mà con đang ngồi với tư thế thoải mái đó. Buông lỏng tay chân, với tư thế mà ngồi kiết già đó. Thì ngồi kiết già thì con thấy ngồi mình quán Thân, Thọ, Tâm, Pháp nó rõ ràng hơn vì nó có sự chú tâm vô. Nhưng mà mình biết rằng, mình ngồi kiết già mình quán tâm thanh thản trên Tứ Niệm Xứ có được không bạch Thầy?

Trưởng lão: Được! Nhưng mà cái đó là cái người mới đầu tu. Còn mình tu lâu rồi không có ngồi kiết già, để tự nhiên bất động thôi. Còn mình mới đầu, mình chưa biết đó mà mình tu, mình cũng ngồi kiết già khép chặt, nó sanh ra đủ thứ tùm lum hết hà. Nó không có gom tâm. Sau thời gian rồi xả lần ra, chứ không có ngồi kiết già thì mình giữ cái tâm thanh thản. Tức là cái tâm bất động bình thường của mình thôi. Mình giữ cái chỗ đó mới đúng của nó. Chớ còn khi nó bị gom, mình ngồi kiết già mình trói nó lại. Mình trói cái thân mình, tức là mình gom cái thân mình. Cho nên nó dễ gom lắm, nó dễ gom đặng cho nó an trú. Nhưng mà đó là cái giai đoạn đầu thôi chớ còn cái giai đoạn sau này ngồi chơi bình thường, không có nhắc, không có trói buộc: “Mày muốn gì đó mày muốn, nhưng mà mày không chạy ra khỏi mắt tao”.

(07:05) Sư Pháp Ngộ: Bạch Thầy! Khi ngồi xếp bằng vô thì con thấy nó gom tâm, mình quan sát trên Tứ Niệm Xứ rất dễ. Nhưng mà có cái, nó chạy qua hơi thở rất nhanh.

Trưởng lão: Bởi vì nó gom là bao giờ nó cũng phải trụ ở chỗ nào đó chớ không nó trật. Con thấy không nó trụ, cho nên vì vậy mà luôn luôn ở hơi thở. Vì vậy mà khi thấy nó biết, nó bám vô hơi thở biết thở ra, thở vô. Cái tác ý: “Thanh thản, an lạc, vô sự”, cái mình lo mình quan sát mình nhả hơi thở ra, chứ không có bám hơi thở. Cho nên nhiều khi mình tu Tứ Niệm Xứ mà mình lại tu hơi thở, nó lại trật pháp.

Sư Pháp Ngộ: Dạ, bạch Thầy! Con thấy tu cái pháp thanh thản, an lạc, vô sự trên Tứ Niệm Xứ này, con thấy nó đi khác với những phương pháp vừa rồi mình làm. Chẳng hạn như con quen Chánh Niệm Tỉnh Giác trong khi làm, là chú tâm hoặc đọc sách hay là mình để…​ Bây giờ tự nhiên mình làm một việc gì là mình phải chú tâm vào đó mất. Khi mà chú tâm vào đó một hồi thì nó nghĩ lại ‘không phải”. Rồi nó lại thanh thản, an lạc, vô sự, chứ không phải nó vào trong cái chú tâm, đọc sách thì phải để ý từng chữ, ví dụ như vậy. Thì mà khi để ý thì đã không còn thanh thản, an lạc, vô sự nữa rồi.

Trưởng lão: Nó mất rồi. Nó hoạt động rồi.

Sư Pháp Ngộ: Dạ, nó hoạt động, nó đã Chánh Niệm Tỉnh Giác rồi.

(08:16) Trưởng lão: Ví dụ như bây giờ đó, con đưa cánh tay ra con biết thì nó không có thanh thản rồi, bởi vì mình đang biết cái đưa ra. Phải không? Còn thanh thản, nó không có làm cái gì hết nó vô sự đây nè, nó ngồi đây nè. Mà có làm động, nó đưa cánh tay ra, nó biết cánh tay thì nó biết đưa ra. Nó đứng dậy thì nó biết đứng dậy, phải không? Nó biết đứng dậy. Nhưng mà hễ mà khi mình đứng dậy rồi, mình đứng xong rồi, thì bắt đầu thanh thản trở lại liền. Con làm gì, nó biết nấy. Cho nên vì vậy mà nó, mình ngồi yên đó, nó cứ bám vô hơi thở. Cái thanh thản của mình, cái tâm nó thanh thản thì nó lại bám trong hơi thở. Cho nên nó bám thì nó bị vì mình nó quen, nó nhiếp vô hơi thở, nó bị trói trong hơi thở, buộc lòng mình nhắc: “Thanh thản, an lạc, vô sự”.

Do nên một thời gian sau nó không có bám hơi thở đâu, mà nó ở trong thanh thản. Có cái trạng thái thanh thản làm cho cái tâm nó ở trong cái trạng thái thanh thản thì nó không còn bám nữa. Nó gọi là bất động tâm, chứ không phải là Định Niệm Hơi Thở.

Sư Pháp Ngộ: Bạch Thầy! Con thấy nó có một cái là thế này. Hướng tâm là tâm thanh thản, an lạc, vô sự thì cái tâm mình thanh thản, an lạc, vô sự. Nhưng mà trên Thân, Thọ, Tâm, Pháp là nó khác phải không bạch Thầy? Nó cứ bám vào cái tâm thì con nói. Rồi con lại hướng lại để quan sát từng Thân, Thọ, Tâm, Pháp. Con phải hướng lại để cho nó bám vào cái tâm bạch Thầy?

(09:30) Trưởng lão: Không phải! Thầy nói như thế này nè. Bởi vì tại sao mà Đức Phật nói trên thân quán thân, rồi trên thọ quán thọ, trên tâm quán tâm, trên pháp quán pháp phải không? Tại sao Đức Phật nói quán? Là tại vì mình đang tu, cho nên mình mới quán nó, để cho nó được cái thanh thản. Khi nó có chướng ngại, giờ mình quán, mình quan sát nó, mình thấy nó có chướng ngại, mình mới tác ý mình đẩy lui nó phải không? Còn nó không có chướng ngại, thì tức là nó thanh thản. Con hiểu không?

Cho nên vì vậy, mà người mới tu thì phải quán nó. Tức là quan sát nó, thường xuyên quan sát, chứ không phải nói quán rồi mình quán có một lần, không phải! Suốt 30 phút đó mình quán biết bao nhiêu lần. Chứ nếu mình không quán, thì nó cái tâm nó sẽ sanh ra vọng tưởng thế này thế kia, nó tùm lum ra, nó đủ thứ hết hà. Con hiểu không?

Cho nên vì vậy mà người mà không tu thì mình thường mình quán sát. Vì mình không muốn để cho nó bám vào cái hơi thở hay bám vào một cái gì. Ví dụ bây giờ con đi mà con giữ cái tâm thanh thản thì nó sẽ bám trong bước đi con đó. Phải không? Mà nó bám bước đi thì nó Chánh Niệm Tỉnh Giác, chứ nó không phải là ở trong cái Tứ Niệm Xứ nữa. Bởi vì Tứ Niệm Xứ thì phải quán thân. Mà giờ sao lại nó không quán thân, mà nó quán bước đi?

Sư Pháp Ngộ: Dạ, Bạch Thầy! Cũng cái câu hỏi hồi nãy, con nói, ví dụ như mình hướng tâm là tâm thanh thản, an lạc, vô sự. Thì Thân có tâm thanh thản, an lạc, vô sự không? Thọ có thanh thản, an lạc, vô sự không? Các pháp có thanh thản, an lạc, vô sự không? Nó cứ nghĩ tới chỗ tâm thanh thản, an lạc, vô sự không bạch Thầy?

Trưởng lão: À, nó nghĩ tâm thanh thản, an lạc vô sự là tâm không có niệm, nó thanh thản. Nhưng mà cái thân nó đau nhức thì nó làm sao nó thanh thản được? Bởi vì cái thân, cái tâm, cái thọ và cái pháp đều nó là một khối với nhau. Hễ khi quán thân là nó có tâm, thọ ở trong này luôn, có pháp luôn. Con hiểu không?

Phải quán thân thì nó lòi ra. Nếu mà bây giờ ở ngoài kia nó làm cái gì động, pháp nó làm động thì cái thân này nó cũng bị động nữa. Hễ con quán thân là nó có. Mà bây giờ con nhìn qua cái tâm, bởi vì con phải chạy đi bốn chỗ, con nhìn qua tâm thì cái tâm con nó cũng có cái thân ở trong đó rồi. Cho nên con không quán thân nó cũng có thân rồi.

Nhưng mà chính cái chỗ mà con quán cái tâm là cái chủ đề, chủ chốt. Còn cái kia nó phụ là nó cũng dính chùm với nhau trong đó, nhưng mà nó có ở trong đó hết. Cho nên Thầy nói cái trường thiền mà người ta cách ra bây giờ cái trường thiền đó quán thân, hay hoặc là quán tâm đi, hay quán thọ riêng đi, thì cái đó sai! Bởi vì nó một chùm, nó không có thể mà mình tách rời ra được. Con hiểu không?

Cho nên vì vậy đó, hễ mình quán thân là nó đã có thọ, có tâm, có các pháp trong đó rồi. Nó dính một chùm. Nhưng mà chính cái thân là chủ đề, còn mấy cái kia là tụi nó phụ. Nên mình quán cái thân là mình quan sát cái thân, chứ mình biết cái cảm thọ của thân là có thọ rồi đó. Rồi coi cái tâm, coi nó có bị động gì trên cái thân đó không? Phải không? Nó không có gì hết thì nó là thanh thản an lạc, vô sự, chứ gì. Cho nên mình chạy vòng vòng, vòng vòng mình coi. Là tại vì mình mới tu, mình chạy vòng vòng trên chỗ Thân - Thọ -Tâm - Pháp. Mà nó chạy tới đâu thì cái đó là cái chủ đề của nó. Còn cái kia, thì nó kéo theo nó phụ. Hễ mình quán sát cái này thì có mấy lòi kia ra hà.

(12:19) Sư Pháp Ngộ: Bạch Thầy! Thì mình hướng mà, câu pháp hướng thì nó phải đi theo pháp hướng. Thì con mới hướng là: “Tâm thanh thản, an lạc, vô sự”. Thì bắt đầu cái tâm con nó bắt đầu nó lại biết cái chỗ tâm thanh thản, an lạc, vô sự.

Trưởng lão: Cái tâm.

Sư Pháp Ngộ: Biết cái tâm, con nói: “Ủa! Sao bây giờ biết cái tâm, còn cái thân và cái thọ? Bây giờ mình phải quay lại để hướng cái tâm lên cái thân, cái thọ coi”.

Trưởng lão: Không! Khi mà con nhắc: “Tâm thanh thản, an lạc, vô sự”, thì bây giờ nó nhìn cái tâm của nó, phải không? Nó nhìn cái tâm thì nó có thân, có thọ trong đó, nó có cái tụi kia trong đó rồi. Nó ghi nhận cái kia, mà cái này nó chủ đề. Cái tâm thanh thản là cái chủ đề, còn cái kia nó là phụ thôi. Phải không? Cho nên nó vẫn có phụ nhau.

Bây giờ đó, muốn chắc ăn hơn nữa là mình quán lại cái thân mình coi. Tức là cái thân bây giờ bắt đầu chủ đề, mà cái tâm nó thành thứ rồi. Con hiểu không? Đặng cho nó kỹ, nó kỹ, đặng cho biết coi cái thân coi, nó ngứa chỗ nào hay đau chỗ nào? Mà khi bây giờ con đang bị ngứa thì bắt đầu bây giờ quán thân rồi. Mà con bị những cái niệm vọng tưởng thì bắt đầu phải quán tâm rồi. Con hiểu không? Đặng quán tâm biết rõ coi mày tính vọng tưởng gì đây? Cái niệm gì đây? Nó thiện hay ác đây? Nếu mà thiện thì tao để, chớ ác thì tao đẩy lui đi. Đó là cách thức tu Tứ Niệm Xứ.

Sư Pháp Ngộ: Dạ. Nó bị lòng vòng cái chỗ đó, bạch Thầy! Khi mình hướng tâm thì tự nhiên nó bị cái tâm, bây giờ còn cái thân, rồi còn cái thọ. Cho nên con phải chạy lòng vòng để nhìn lại cái thân, nhìn lại cái thọ.

Trưởng lão: Tại vì con. Bởi vì bắt đầu con tưởng đâu mình quán nội cái tâm không, không có đâu, nó không có đứng yên nhau đâu. Nó một chùm nhau, hễ quán tâm thì nó có thọ, có thân ở trên đó hết rồi.

Bởi vì nói chia ra như vậy chứ sự thật ra nó có một hà, Thân - Thọ - Tâm - Pháp nó có một thôi. Mà bởi vì nó luôn luôn nó có một cái sự tương ưng, cái sự mà duyên hợp với nhau, nó không có tách rời ra được đâu. Nhưng mà cái chủ đề của nó để cho mình biết nó là mình phải nhắm vào cái thân, hay nhắm vào cái tâm, hay nhắm vào cái cảm thọ. Thì đó là cái chính của mình để mình quan sát cái đó, nhưng mà mình quan sát cái đó là có tụi kia mình quan sát hết.

(14:17) Cho nên vì vậy đó, trong khi mình tu như vậy để cho cái tâm của mình như vậy nó nhả bớt những cái nó gom lại cái chỗ nào. Thường thường cái tâm mình hồi mình tu về Tứ Chánh Cần, là nó có bốn cái pháp tu của Tứ Chánh Cần là: Định Vô Lậu, Định Niệm Hơi Thở, Định Sáng suốt, Định Chánh Niệm Tỉnh Giác phải không? Ở trên Tứ Chánh Cần nó có bốn cái loại định đó mình tu. Bây giờ vì mình tu Tứ Chánh Cần, cho nên mình hay bị nhiếp tâm, nhiếp tâm nó quen rồi.

Bây giờ Tứ Niệm Xứ thì phải xả nó ra, chứ không có được cho nó bám vô. Nhưng mà nó quen cái hồi mình tu Tứ Chánh Cần nó quen như tu hơi thở, cứ ngồi im cái bắt đầu thấy hơi thở nhịp nhịp nhịp rồi. Thành ra nó bắt bám vô hơi thở thì cái thanh thản nó không có thấy đâu. Con hiểu không?

Cho nên vì vậy buộc lòng mình phải nhắc tâm thanh thản, an lạc, vô sự. Rồi buộc mình phải quay một vòng ở trên Thân - Thọ - Tâm của mình, mình quan sát nó. Bốn cái chỗ này rồi, xong rồi cái ngồi yên chút xíu cái thấy nó nhịp à. Bởi vì nó quen cái chỗ của nó, nó bám, nó nhịp trong hơi thở, nó biết hơi thở ra vô là cái mình tác ý: “Thanh thản, an lạc vô sự. Không có được bám vô hơi thở nha. Biết thanh thản”. Nhưng mà mình nói là nói như vậy, chứ mình bắt cái tâm mình quay một vòng nó, bốn chỗ Thân - Thọ - Tâm - Pháp. Gọi là trên thân quán thân, trên tâm quán tâm, trên pháp quán pháp, trên thọ quán thọ.

(15:30) Sư Pháp Ngộ: Lúc đó cái tâm nó phải đi đâu?

Trưởng lão: Nó đi vòng vòng. Mình bắt buộc cho nó phải đi. Nó đi, thì nó nhả cái kia ra à. Phải không? Bị mình bắt nó phải quan sát cái này thì nó làm sao nó quan sát cái hơi thở?

Sư Pháp Ngộ: Kính bạch Thầy! Một cái niệm nào mình khởi lên. Thí dụ cho là một cái tà niệm hay bất cứ một cái niệm nào khởi lên. Thì con cũng thấy cái tâm của con nó cũng chạy vô cái niệm đó liền.

Trưởng lão: À, nó chạy vô.

Sư Pháp Ngộ: Nó chạy vô cái niệm đó, mà nó không còn, mình tâm thanh thản thì nó phải coi bốn cái này. Nhưng mà khi có một cái niệm khởi lên thì cái tâm nó chạy theo cái niệm đó. Nó chạy nhanh lắm!

Trưởng lão: Nó chạy theo cái niệm đó. Cho nên vì vậy khi mà nó chạy vô cái niệm đó thì bắt đầu mình quan sát cái tâm liền. Bởi vì mình biết niệm là tâm, cho nên mình ngay đó quan sát cái tâm, coi cái niệm này nó khởi cái gì đây, coi cái tâm mình nó có cái niệm gì? À bây giờ nó là kiết sử, hay là nhân quả, hay là triền cái? Hay nó là cái niệm gì hay hoặc là năm dục trưởng dưỡng nó sanh ra. Thì ngay đó mình biết “Mày đi, mày năm dục trưởng dưỡng, mày đi, tao ở đây không chấp nhận”. Cái bắt đầu ổng lui, xách gói ổng đi hà. Con hiểu không?

Bởi vậy, mà cái niệm nó đi rồi thì cái tâm nó trở về thanh thản. Hễ cái niệm nó có thì cái tâm nó mất thanh thản rồi. Con hiểu không? Cho nên vì vậy đó, khi có niệm khởi, cái tâm mình nó nhảy ra liền. Cái biết nó nhảy theo cái niệm liền. Cho nên vì vậy mình nhìn, khi mà nó nhảy theo thì mình nhìn lại coi thử coi, cái niệm này thuộc về loại gì?

“Mày là ái kiết sử. Đi! Ở đây chỗ này không có ái kiết sử vô đây được. Thanh thản, an lạc, vô sự”. Cái bắt đầu mình quan sát, mình đuổi cái tâm của mình, cái động của tâm rồi. Thì mình đuổi rồi, cái mình quan sát bốn chỗ một lần nữa, coi không có cái gì hết, để thanh thản, an lạc, vô sự một chút. Cứ một cái thời gian nó lần lượt cái thời gian mà mình ngồi lại thanh thản, nó càng kéo dài ra. Rồi nó sanh ra cái niệm hỉ. Thì lúc bây giờ cái thanh thản đó, nó dài, dài dài cho đến khi mà Nhất Dạ Hiền một đêm thì nó đủ Tứ Thần Túc. Mà chưa đủ Tứ Thần Túc thì bảy ngày, luôn giữ gìn cái tâm đó bảy ngày. Bảy ngày mà nếu có Tứ Thần Túc thì thôi, mà không có Tứ Thần Túc thì bảy tháng. Bảy tháng chưa có Tứ Thần Túc thì giữ cái tâm đó bảy năm thì coi thử coi, có Tứ Thần Túc nó ra đó.

Chừng nghe bảy năm mà giữ được cái tâm đó. Không! Thầy nói thiệt, Nhất Dạ Hiền thôi. Một đêm mười hai tiếng đồng hồ là con giữ bảy ngày được, con giữ bảy tháng được. Nó sẽ sống luôn ở trong đó, nó sống chơn lý nó mà. Mình chứng đạt cái chơn lý rồi, nó sống luôn rồi. Thành ra nói thì nói vậy chứ chừng mười hai tiếng đồng hồ là được rồi. Nhưng mà nó mười hai tiếng đồng hồ, nó chưa có đủ cái sức lực của nó. Cho nên mình kéo dài cái trạng thái thanh thản đó bảy ngày thì thần lực nó đủ. Đó, Thầy nói, nó thật sự nó như vậy, chứ không có gì! Mà nếu mà trong mười hai tiếng đồng hồ nó đủ thần lực thì thôi rồi, xong rồi, đâu còn tu nữa!

Sư Pháp Ngộ: Bạch Thầy! Con kéo 1 ít thôi Thầy ơi!